Căng cơ do chơi thể thao có lẽ là vấn đề ai cũng gặp phải. Nhưng bạn có biết vì sao chúng ta lại bị căng cơ khi chơi thể thao? Liệu đây có phải là lời “kêu cứu” của cơ thể để chúng ta dừng lại? Tại bài viết dưới đây, bạn hãy cùng Bằng Tâm tìm hiểu tình trạng căng cơ là gì? Khám phá lý do và những nguyên nhân gây căng cơ sẽ giúp chúng ta biết có nên tiếp tục chơi thể thao bị căng cơ hay không? 

Căng cơ là gì?

Căng cơ là tình trạng cơ bắp đau nhức âm ỉ, căng cứng tạm thời tại một hoặc vài vị trí. Đôi lúc, vùng cơ ấy có biểu hiện sưng to, hoặc xuất hiện vết bầm tím. Mức độ cơn đau thì nặng nhẹ khác nhau tùy trường hợp. Khi nhẹ, cử động của người bị ảnh hưởng đôi chút. Còn khi bị nặng, hoạt động của cơ thể sẽ gặp nhiều hạn chế, trở nên khó khăn trong những cử động rất cơ bản hằng ngày.

Thông thường tình trạng căng cơ xảy ra sau khi vận động mạnh. Phổ biến nhất là khi chúng ta tập gym, chơi các môn thể thao đối kháng như bóng chuyền, bóng đá, cầu lông,… Kế đó là những buổi lao động tay chân nặng hoặc nằm/ngồi sai tư thế.  Ngoài ra, bạn cũng có thể bị căng cơ do bệnh lý hoặc tác dụng phụ của thuốc.

Vì sao chơi thể thao bị căng cơ?

Trước tiên phải khẳng định, đau cơ sau vận động là phản ứng rất bình thường của cơ thể. Vậy trong chuyên ngành y tế thể thao gọi cơn đau căng cơ là gì? Chúng được gọi là đau cơ trì hoãn khởi phát (DOMS).

Sau quá trình vận động, cơ bắp sẽ xuất hiện những vết rách cực nhỏ dọc theo sợi cơ. Những tổn thương ấy kích thích cơ thể tích tụ chất điện giải và tế bào miễn dịch T cho nhiệm vụ chữa lành. Kết quả cuối cùng là sợi cơ và mô liên kết lân cận được tái tạo, giúp gia tăng kích thước và sức chịu đựng. Tóm lại, quá trình điều chỉnh cơ bắp này trong đa số trường hợp là tốt. Cảm giác đau mỏi, nhức nhối chỉ là một “phản ứng phụ” đi kèm. 

Tin vui là không phải lúc nào bạn cũng phải chịu đựng chúng. Cơn đau DOMS sẽ biến mất khi cơ thể đã quen với cường độ luyện tập. Đó là lý do chúng ta chỉ thường đau khi còn là “newbie”. Nhưng tin buồn là căng cơ do chơi thể thao cũng có thể bất chợt xảy đến với bất cứ ai. Đặc biệt là khi bạn vấp phải một số sai lầm sẽ được đề cập ở phần tiếp theo.

Những nguyên nhân làm bạn bị căng cơ khi chơi thể thao

Lý do căng cơ là gì: Không khởi động kỹ

Bỏ qua hoặc khởi động thiếu nghiêm túc là nguyên nhân đầu tiên phải nghĩ đến nếu bạn bị căng cơ khi chơi thể thao. Việc luyện tập ngẫu hứng, thiếu bài bản sẽ làm cơ khớp không bắt kịp nhịp điệu của cơ thể. Thói quen xấu này có thể để lại hậu quả nặng hơn căng cơ là gì? Đó là nguy cơ như bong gân, đứt dây chằng…

Trẻ em là đối tượng dễ mắc phải sai phạm này nhất. Vì thế, phụ huynh hoặc thầy cô hướng dẫn càng cần phải chú ý. Mẹo nhỏ giúp các em khởi động kỹ và đúng chính là thêm vào đó niềm vui. Tại lớp Bóng Chuyền Tăng Chiều Cao của Bằng Tâm, giờ khởi động luôn bắt đầu với nghi thức chọn “nhóm trưởng”. Cách này giúp các em sẽ tập trung và hợp tác hơn khi tập luyện. Và cùng với lợi ích thể chất, vị trí trường nhóm còn hỗ trợ gia tăng kỹ năng mềm.

Luyện tập sai cách dẫn đến căng cơ do chơi thể thao

Một lý do khác gây căng cơ do chơi thể thao là thực hiện sai kỹ thuật. Bất cứ bộ môn nào cũng có thể gây ra chấn thương khi chúng ta thực hiện không đúng. Bóng chuyền và các môn đối kháng cường độ cao càng dễ gây căng cơ hơn. Nếu bạn bị đau dai dẳng không dứt, thậm chí đau ngày càng nặng thì rất có thể bạn đã luyện tập sai. Và việc cần làm ngay chính là tạm dừng để rà soát kỹ lại cách thức tập luyện của mình. Đừng ngại tìm tới chuyên gia, huấn luyện viên để có được hướng dẫn cụ thể, chính xác. Như vậy an toàn hơn nhiều so với tự mò mẫm những hướng dẫn chung chung trên internet.

Chơi thể thao với cường độ quá cao

Thực tế là những vận động viên chuyên nghiệp cũng không tránh khỏi cơn đau. Cơ thể họ chắc chắn rất dẻo dai khỏe mạnh. Họ cũng được hướng dẫn tập luyện rất bài bản. Vậy lúc này, lý do khiến người chơi thể thao bị căng cơ là gì? Câu trả lời chính là cường độ vận động. Nếu nôn nóng đẩy nhanh cường độ hoặc luyện tập quá sức, vận động viên sẽ phải đối mặt nhiều rủi ro. Nên hãy điều chỉnh lại chế độ và thời gian tập ngay nếu thấy tình trạng đau nhức cơ xuất hiện.

Xử lý căng cơ do chơi thể thao như thế nào?

Cơn đau do DOMS gây ra sẽ bắt đầu sau khoảng vài giờ đến 1 ngày và kéo dài 48 – 72 giờ. Cơn đau này không đáng ngại. Chúng là dấu hiệu cho biết cơ thể đang nở nang và khỏe mạnh hơn. Bạn chỉ cứ sinh hoạt và luyện tập bình thường (có thể với cường độ thấp hơn một chút hoặc với những nhóm cơ khác).

Trong trường hơp căng cứng, co rút hoặc chấn thương, bạn có thể áp dụng những cách xử lý căng cơ là gì?

• Thực hành các bài tập giãn cơ chuyên biệt
• Massage nhẹ nhàng vùng cơ tổn thương
• Chườm túi lạnh để giảm sưng viêm hoặc chườm nóng nếu bị co rút
• Nghỉ ngơi và hạn chế tác động đến nhóm cơ đau
• Thăm khám bác sĩ nếu cơn đau không có dấu hiệu thuyên giảm.

Biện pháp phòng tránh căng cơ là gì?

Dù chơi thể thao bị căng cơ là khó tránh, bạn vẫn cần chú ý phòng ngừa. Dưới đây là những việc đơn giản nhưng rất hiệu quả để giúp hạn chế gặp phải cơn đau:

• Khởi động kỹ từng nhóm cơ. Bài khởi động nên nhẹ nhàng, nhưng tác động đến từng bộ phận, từ trên xuống dưới.
• Tiếp nước cho cơ thể. Nước có tác dụng điều chỉnh thân nhiệt và hỗ trợ mọi hoạt động cơ thể. Người vận động mạnh nếu không uống đủ nước thì càng dễ gặp các loại chấn thương hơn. Tuy nhiên, việc uống nước trong khi tập cũng cần thực hiện đúng. Bạn nên uống từng ngụm nhỏ xuyên suốt buổi tập, và tiếp nhiều nước hơn trước và sau khi tập.
• Cân bằng luyện tập và nghỉ ngơi. Tùy theo độ tuổi và thể lực mà thời gian tập luyện chỉ nên là 1-2 giờ mỗi ngày. Nhưng ngoài ra, sự cân bằng ở đây còn là khoảng nghỉ phù hợp xen kẽ các bài tập nhỏ. Hay hiểu rộng hơn là cách sắp xếp bài tập luân phiên cho các nhóm cơ. Nếu không có kinh nghiệm, bạn nên tìm đến những lớp thể thao có huấn luyện viên chuyên nghiệp hướng dẫn.
• Chú ý kỹ thuật: Hãy tập trung thực hành các bài tập cơ bản trong từng môn thể thao. Điều này có thể gây nhàm chán nhưng lại là cách tốt nhất để loại bỏ chấn thương không đáng có. Đồng thời, nó giúp cơ thể dẻo dai hơn mỗi ngày nên hạn chế căng cơ rất tốt.

Lời kết

Đến đây, bạn đã hiểu được căng cơ là gì và những lý do gây ra cơn đau ấy. Nếu bạn đang bắt đầu luyện tập thể dục thể thao, đừng để căng cơ làm mình nản chí. Hãy nhớ căng cơ do chơi thể thao là những cơn đau tích cực. Nó đang chỉnh sửa cơ thể để giúp bạn khỏe mạnh và xinh đẹp hơn.

Nhưng nếu bạn vẫn muốn tìm cách hạn chế tối đa cơn căng cơ không mong muốn, hãy tham gia các lớp thể thao. Tại Bóng Chuyền Tăng Chiều Cao, học viên tập trực tiếp với cựu vận động viên đỉnh cao. Do đó, các em sẽ được rèn luyện bài bản và hoàn thiện kỹ thuật. Ngoài ra, nội dung tập tại đây còn tạo điều kiện phát triển kỹ năng mềm như teamwork, kỷ luật, sáng tạo, xử lý tình huống… Nếu bạn quan tâm và có hứng thú, hãy liên hệ để cùng Bằng Tâm tập luyện ngay.