Trong thể thao, trọng tài thường ra dấu bằng tay hoặc vật dụng (cờ, còi) để điều tiết trận đấu. Trong bóng chuyền cũng vậy. Nên để nắm được tiết tấu, vận động viên và người xem cần hiểu hiệu lệnh tay của trọng tài bóng chuyền. Theo quy định của FIVB, có 25 ký hiệu tay của trọng tài bóng chuyền (không tính cờ). Ở bài viết này, hãy cùng Bằng Tâm tìm hiểu qua những ký hiệu trọng tài bóng chuyền đang muốn nói điều gì nhé!
Vì sao phải hiểu ký hiệu tay của trọng tài bóng chuyền?
Bóng chuyền là môn thể thao có tiết tấu rất nhanh và mạnh. Trong khi chơi, các cầu thủ tập trung cao độ vào đường bóng, đồng đội và đối thủ. Chuyển động của họ tạo ra nhiều âm thanh lớn, chưa kể tiếng reo hò của khán giả, bình luận viên và các tạp âm khác. Trong điều kiện ồn ào đó, ngôn ngữ sẽ gặp nhiều hạn chế, dễ dẫn đến hiểu lầm. Chính vì thế, ký hiệu tay của trọng tài bóng chuyền trở thành phương thức giao tiếp chính.

Ra dấu tay có nhiều ưu điểm như:
- Truyền hiệu lệnh nhanh chóng, rõ ràng: Các dấu hiệu này đều rất đơn giản và đã được quy định trước. Nên chúng đảm bảo tất cả thành viên trên sân đều hiểu ngay, hiểu đúng ý của trọng tài.
- Đảm bảo lệnh truyền không bị nhiễu: Khi trọng tài ra dấu hiệu tay phải duy trì trong giây lát. Điều này nhằm chắc chắn rằng các vận động viên đã kịp nhìn thấy hiệu lệnh.
- Xóa bỏ rào cản ngôn ngữ: Khi các đội thi đấu đến từ các quốc gia hoặc vùng miền khác nhau, nhiều khả năng họ không hiểu tiếng nói của nhau. Nhưng với ký hiệu tay, vấn đề giao tiếp trong thi đấu sẽ được giải quyết.
Với những lợi ích trên, ký hiệu tay được thống nhất sử dụng chung và bạn cần ghi nhớ khi chơi hoặc xem trận bóng chuyền chuyên nghiệp.
Đọc hiệu lệnh tay của trọng tài bóng chuyền
Sau đây là những hiệu lệnh tay được quy định chính thức bởi Liên Đoàn Bóng Chuyền Quốc Tế FIVB. Trong đó, với những lệnh thực hiện bằng một tay, thì hướng tay thể hiện yêu cầu hoặc lỗi được tính cho bên đội tương ứng.
Chúng tôi tạm chia các ký hiệu tay thành 2 nhóm như sau.
7 hiệu tay để điều tiết trận đấu
- Lệnh phát bóng: Đưa tay chỉ thẳng về hướng phát bóng.
- Đội phát bóng: Hiệu lệnh tay của trọng tài bóng chuyền là hướng thẳng về phía đội đó.
- Lệnh đổi sân: Nâng cánh tay trái vuông góc ra phía trước, cánh tay phải vuông góc ở phía sau và quay 2 tay thành 1 vòng quanh thân.
- Tạm dừng hội ý: Đặt một bàn tay nằm ngang. Bàn tay kia đặt vuông góc phía dưới, tạo thành hình chữ T.
- Lệnh thay người: Ký hiệu tay của trọng tài bóng chuyền là đặt ngang hai cánh tay trước ngực và quay tròn quanh nhau.
- Kết thúc hiệp/trận đấu: Đặt chéo 2 bàn tay trước ngực, lòng bàn tay úp vào người.
- Kéo dài thời gian phát bóng: Giơ cao và xòe rộng 8 ngón tay.

18 ký hiệu trọng tài bóng chuyền báo lỗi
- Thái độ và hành vi xấu: Giơ 1 thẻ vàng.
- Truất quyền thi đấu: Giơ đồng thời 1 thẻ vàng và 1 thẻ đỏ.
- Đuổi ra sân: Giơ 1 thẻ đỏ.
- Nhắc nhở/phạt trì hoãn trận đấu: Đặt thẻ vàng (nhắc nhở) hoặc thẻ đỏ (phạt) lên cổ tay còn lại.
- Không tung bóng hoặc bóng không rời tay khi phát: Duỗi cánh tay phía trước, lòng bàn tay ngửa. Nâng tay từ tầm bụng lên ngực.
- Lỗi chắn bóng: Giơ thẳng 2 cánh tay lên cao, lòng bàn tay hướng về phía trước.
- Lỗi sai vị trí: Trọng tài bóng chuyền vẽ 1 vòng tròn ngang bụng bằng ngón trỏ.
- Bóng trong: Chỉ thẳng tay xuống phía sân bóng rơi.
- Bóng ngoài: Duỗi 2 tay thẳng phía trước và gập 2 cẳng tay lại, thành động tác hất ra phía sau.
- Dính bóng: Duỗi cánh tay và chậm rãi nâng cẳng tay lên xuống với bàn tay ngửa.
- Chạm bóng 2 lần: Ký hiệu trọng tài bóng chuyền giơ 2 ngón xòe rộng.
- Chạm bóng 4 lần: Giơ cao và xòe rộng 4 ngón.
- Cầu thủ chạm lưới, bóng không qua lưới: Để tay vào mép trên hoặc bên cạnh lưới tùy lỗi.
- Qua tay trên lưới: Đặt cẳng tay ngang phía trên lưới với lòng bàn tay úp.
- Lỗi tấn công: Đưa thẳng cánh tay lên cao và gập cẳng tay xuống phía trước thành 1 góc vuông, bàn tay úp.
- Phạm sân đối phương hoặc bóng dưới lưới: Chỉ ngón tay trỏ vào đường giữa sân.
- Hai đội cùng lỗi, đánh lại: Nâng 2 ngón cái lên ngang nhau.
- Bóng chạm tay: Giơ 1 tay, bàn tay duỗi. Chạm lòng bàn tay còn lại trên các ngón tay.

Cách ghi nhớ hiệu lệnh tay bóng chuyền dễ nhất
Nếu là một người mới, bạn có thể sẽ thấy những quy định kể trên là quá nhiều và khó nhớ. Nhưng chỉ cần chơi hoặc theo dõi một thời gian với sự hướng dẫn, bạn sẽ thuộc rất nhanh. Như vậy, điều bạn cần là một người đi trước có kiến thức đúng và giàu kinh nghiệm. Hiện nay, phong trào bóng chuyền trong cộng đồng rất mạnh mẽ, khó tránh nhiều người dù thường xem/chơi nhưng cũng không hiểu rõ luật. Nếu bạn đam mê và muốn chơi bóng chuyền nghiêm túc, hãy tìm đến các lớp thể thao.
Bóng Chuyền Tăng Chiều Cao là gợi ý đáng cân nhắc nếu bạn sống ở Hồ Chí Minh. Đây là lớp học cho thanh thiếu niên do chính các cựu VĐV chuyên nghiệp trực tiếp đào tạo. Do đó, bạn hoàn toàn an tâm về kiến thức, chiến thuật cũng như kỹ thuật. Bên cạnh đó, nội dung tập luyện còn được lồng ghép bài tập tăng chiều cao. Nên đây cũng là điểm cộng với các học viên muốn cải thiện chiều cao trong độ tuổi phát triển.
Trong quá trình học, các bạn tập luyện, thi đấu theo luật quốc tế. Việc tiếp xúc thường xuyên các hiệu lệnh tay của trọng tài bóng chuyền cùng lý thuyết đã được giảng giải chi tiết giúp các bạn ghi nhớ tự nhiên mà không cần cố gắng.

Tổng kết
Mong rằng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu bộ ký hiệu trọng tài bóng chuyền thường dùng. Nếu biết thêm các thông tin khác về bộ môn này, hãy đón xem các bài viết mà chúng tôi liên tục cập nhật.
Với tư cách là những người yêu bóng chuyền, chúng tôi rất mong lan tỏa rộng rãi lợi ích của bộ môn. Hãy thử 1 lần đến với Bóng Chuyền Tăng Chiều Cao của Bằng Tâm, bạn sẽ được:
- Giải tỏa mọi căng thẳng trong học tập, công việc.
- Tận hưởng sự kích thích, hào hứng khi hòa vào trận bóng
- Hiểu rõ luật chơi bóng chuyền quốc tế
- Phát hiện năng khiếu, nâng cao kỹ thuật
- Tăng cường sức bền, tốc độ, sự dẻo dai cơ bắp
- Tối ưu khả năng phát triển chiều cao
- Kết bạn và mở rộng các mối quan hệ xã hội
- Rèn luyện những kỹ năng mềm quan trọng như teamwork, sáng tạo, kỷ luật, xử lý tình huống,…
Hiện nay, Bóng Chuyền Tăng Chiều có đã có đủ các lớp cơ bản và lớp kỹ thuật chuyên sâu. Nên bạn luôn có thể tìm được lớp phù hợp nhất với sở thích và nhu cầu. Không chỉ thế, tham gia lớp còn mang đến cho bạn nhiều cơ hội thi đấu giao lưu, rất có ích nếu bạn muốn phát triển năng khiếu. Hãy liên hệ ngay với Bóng Chuyền Tăng Chiều Cao để được tư vấn chi tiết hơn mọi thông tin về lớp học nhé.